muzaferija Pionir
Član od: 24 Sep 2009 Komentari: 37 Mjesto: kr sutjeska
|
Upisano: 28 Oct 2009 22:59 Naslov komentara: Re: veljko vlahović |
|
|
Veljko Vlahovic
Veljko Vlahovic politicar, inzinjer masinstva rodjen je 02.09. 1914. u selu Trmanje, u Rovcima kod Kolasina. Umro je 7. 03. 1975. godine. Sahranjen je u Beogradu, u Aleji velikana. Istaknuti omladinski i partijski rukovodilac, humanist i graditelj socijalisticke Jugoslavije.
Osnovnu skolu ucio je u rodnom mjestu, a gimnaziju u Podgorici i Beogradu, Studirao je masinstvo na Tehnickom fakultetu u Beogradu, Pragu, na Sorboni (u Parizu) i diplomirao na Univerzitetu u Moskvi.Veoma se rano, jos kao srednjoskolac, ukljucio u napredni pokret. U Beogradu je 1932. godine izabran za sekretara udruzenja srednjoskolaca beogradskih gimnazija, koje je tada bilo jezgro revolucionarnog, srednjoskolskog pokreta.
Stupajuci na studije masinstva na Tehnickom fakultetu u Beogradu, po prirodi sistematican, radan i uporan, ubrzo je postao jedan od istaknutijih boraca i rukovodilaca naprednog studentskog pokreta u Beogradu. U SKOJ je primljen 1933, a u KPJ 1935, kao vec istaknuti studentski aktivist.
Sredinom tridesetih godina, napredni studenti Beogradskog univerziteta bili su pokretaci i organizatori brojnih politickih akcija u gradu i na Univerzitetu. Vlahovic je vec tada bio jedan od istaknutih organizatora i rukovodilaca borbe beogradskih studenata za autonomiju Univerziteta, slobodu nauke i kulture, protiv nacionalistickih udruzenja i policijske strahovlade, za demokratske slobode i drustveni napredak zemlje. Bio je clan od osnivanja, a 1935, do jula 1936, i predsjednik Akcionog odbora strucnih studentskih udruzenja na Beogradskom univerzitetu, i jedan od najistaknutijih organizatora i rukovodilaca velikih studentskih strajkova (februara 1935. i 4. aprila 1936.) u Beogradu. Zbog toga je hapsen i interniran u koncentracioni logor u Visegradu (14. februara do 20. marta 1935) i iskljucen s Univerziteta za 1935/36. godinu. Prije i u toku strajkova putovao je u Zagreb i Ljubljanu zbog koordinacije zajednicke akcije studenata ova tri velika univerziteta protiv tadasnjeg rezima.
Zajedno s Lolom Ribarom ucestvovao je u formiranju akcionih komiteta i u pripremama jugoslovenske studentske delegacije za Svjetski omladinski kongres u Zenevi, odrzan u jesen 1936. godine.
Polovinom 1936, po odluci partijskog rukovodstva na Univerzitetu, da bi izbjegao hapsenje, otputovao je u Prag, gdje se odmah ukljucio u rad partijske organizacije jugoslovenskih studenata u ovom gradu, i ubrzo izabran za zamjenika sekretara partijske organizacije.
Ucestvovao je u spanskom gradjanskom ratu, kao borac Internacionalnih brigada. Krajem januara 1937, s grupom od 26 jugoslovenskih studenata, iz Praga se ilegalno, preko Pariza, prebacio u Spaniju. Iz prvih dana njegova boravka u Spaniji potice i njegovo poznato pismo studentima Beogradskog univerziteta, u kome ih poziva na akciju davanja svestrane pomoci spanskom narodu u borbi za njegovu slobodu.
U spaniji se borio u Balkanskom internacionalnom bataljonu „Dimitrov" i poceo „da polaze ispite iz velike lekcije istorije", kako je nazivao borbu za spansku republiku. Ubrzo posle dolaska u Spaniju, u bici na Marami, 14. februara 1937. tesko je ranjen u nogu.
U Spaniji je bio borac s puskom u ruci i vrsio niz odgovornih duznosti u Internacionalnim brigadama. Najprije je radio u kadrovskoj sekciji Baze internacionalnih brigada u Albaceti, a zatim je bio pomocnik nacelnika za kadrove Balkanske internacionalne brigade. Poslije toga je radio u Komesarijatu internacionalnih brigada u Madridu i Barceloni, a zatim u Centru za evakuaciju boraca internacionalnih brigada u S'Agara. U drugoj polovini 1937, poslije smrti Blagoja Parovica, izvjesno vrijeme je bio i urednik lista „Dimitrovac". Posljednja funkcija u spanskoj republikanskoj vojsci bila mu je komesar bataljona.
Poslije prelaska u Pariz, od CK KPJ dobio je zadatak da organizira tehniku i dokumenta za ilegalni i legalni povratak u zemlju jugoslovenskih dobrovoljaca iz spanskog gradjanskog rata. U Francuskoj je djelovao i kao clan Partijskog biroa nekoliko partijskih celija u Parizu. U Parizu se prvi put susreo s drugom Titom, i od tada je jedan od njegovih najblizih suradnika i dosljednih sljedbenika. Dok je boravio i radio u Parizu, izabran je 1939. za clana CK SKOJ-a. Oktobra 1939. upucen je u Moskvu, kao predstavnik SKOJ-a, u Komunisticku omladinsku internacionalu (KIM). U Moskvi je nastavio studije na moskovskom Tehnickom fakultetu i radio u organima KIM, kao predstavnik SKOJ-a, a 1942. i 1943, do rasformiranja, kao sekretar KIM. Pored rada u KIM, bio i predstavnik KPJ u Kominterni do njenog raspustanja, 1943. godine.
Aprilski rat i okupacija Jugoslavije 1941. godine zatekli su ga u Moskvi. Vlahovic je tada pojacao rad na vezama jugoslovenskih komunista i gradjana s domovinom i radio na popularizaciji narodnooslobodilackog pokreta.
Po zadatku CK KPJ i Vrhovnog staba NOPOJ, u Moskvi je, 11. novembra 1941, organizovao s DJurom Salajem radiostanicu „Slobodna Jugoslavija", preko koje je u svijet prodirala istina o borbi naroda Jugoslavije protiv okupatora i domacih izdajnika. Odrzavao je vezu s VS i dobivao izvjestaje iz zemlje, pripremao emisije za radio-stanicu, pisao u sovjetskoj stampi i drzao predavanja studentima, radnicima i sovjetskim gradjanima o oslobodilackoj borbi jugoslovenskih naroda. Starao se da radio-vesti „Slobodna Jugoslavija" i dobiveni izvjestaji iz zemlje budu emitirani na vise stranih jezika i jezicima jugoslovenskih naroda.
U Jugoslaviju se vratio krajem 1944. godine, i preuzeo duznost nacelnika Uprave za agitaciju i propagandu Centralnog komiteta Komunisticke partije Jugoslavije.
Poslije oslobodjenja zemlje, obavljao je najodgovornije partijske i drzavne duznosti: potpredsjednik Vijeca naroda u Narodnoj skupstini FNRJ, predsjednik Odbora za prosvjetu Saveznog vijeca, predsjednik Spoljnopolitickog odbora Narodne skupstine FNRJ, zamjenik ministra inostranih poslova FNRJ (1951—1952) i direktor „Borbe" (1953). Bio je clan Izvrsnog odbora i clan Predsjednistva SSRNJ (do juna 1966), predsjednik Komisije za medjunarodne veze SSRNJ, clan Centralnog odbora SUBNOR Jugoslavije, predsjednik Centralnog odbora Saveza ratnih vojnih invalida Jugoslavije (do oktobra 1965) i clan Uprave udruzenja spanskih boraca Jugoslavije.
Za clana CK KPJ (SKJ) biran je od V do X kongresa. Od VII kongresa SKJ clan je Izvrsnog komiteta, a od VIII kongresa do IV plenuma CK bio je jedan od sekretara CK SKJ. Na IX i X kongresu biran je za clana Predsjednistva CK SKJ. Bio je i predsjednik Gradske konferencije SKS Beograda (mart 1968 — mart 1970).
Bio je clan Savjeta Federacije i rezervni general-major Jugoslovenske narodne armije.
Bio je clan (1950) i sef jugoslovenske delegacije na zasjedanju Generalne skupstine Organizacije ujedinjenih naroda i Clan jugoslovenske delegacije na I konferenciji sefova drzava ili vlada nesvrstanih zemalja u Beogradu, septembra 1961. godine.
U vrijeme svog bogatog politickog rada, Vlahovic se bavio opsteepolitickim i ideolosko-teorijskim pitanjima marksizma-lenjinizma. Objavio je vise tekstova i studija o razvoju i ulozi SKJ u socijalistickom samoupravnom drustvu i drugim pitanjima. Za njegovu stvaralacku misao vezani su mnogi dokumenti komunisticke partije u cijoj je izradi ucestvovao, kao sto je Program Saveza komunista Jugoslavije i platforma za X kongres SKJ. Bio je veoma cijenjen kao suborac i drug, kao izuzetno skroman, principijelan i dosljedan borac za socijalizam. Kao istaknuti teoreticar, prekaljeni revolucionar, sljedbenik i suborac druga Tita, imao je veliki autoritet u nasoj zemlji i u revolucionarnom i progresivnom pokretu u svijetu.
Na poslanickim izborima, biran je za poslanika Savezne narodne skupstine u vise saziva.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i velikog broja jugoslovenskih i stranih visokih odlikovanja.
Za vrijeme studenskih demonstracija juna 1968, u Beogradu, stao je na stranu studenata i dobio batine na ulici, od policije!
Narodnim herojem proglasen je 27. novembra 1953. godine. |
|